Tuần qua, trả lời báo giới về khả năng Nga trở thành thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong năm 2011, Thủ tướng Nga Vladimir Putin đang ở thăm Đức tuyên bố, đó là điều mong muốn của Nga suốt 17 năm qua và Nga "có thể đạt được" điều này trong năm tới.

Tại cuộc họp báo chung sau hội đàm với người đồng cấp nước chủ nhà, Thủ tướng Putin khẳng định việc Nga xích lại gần hơn với châu Âu, vì đây vừa là nhu cầu vừa là điều kiện để tăng khả năng cạnh tranh của Nga. Gần đây, các cuộc đàm phán gia nhập WTO của Nga đã đạt được những tiến bộ đáng kể, trong đó có việc Moscow đã đạt được các thỏa thuận song phương riêng rẽ với các thành viên WTO có liên quan- một điều kiện tiên quyết để gia nhập WTO.

Trước đó, cố vấn kinh tế của Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết, tiến trình Nga xin gia nhập WTO có thể sẽ được hoàn tất trong vòng 12 tháng tới. Mỹ cũng cho hay, hai bên đã đạt được những bước đột phá trong các cuộc đàm phán song phương về vấn đề này, tuy nhiên vẫn chưa ký kết thỏa thuận vì Washington muốn Moscow đưa ra các cam kết cụ thể. Nhưng mới đây, Mátxcơva nhận được sự đồng ý của Washington liên quan triển vọng Nga gia nhập WTO vào thời gian tới, mà ông Shuvalov cho rằng vào đầu năm 2011.

Nga là nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện còn đứng bên ngoài "sân chơi" WTO. Lần đầu tiên Nga nộp đơn gia nhập WTO là vào năm 1993. Tuy nhiên, mãi đến khi tổng thống Vladimir Putin lên nắm quyền, mọi nỗ lực hợp tác với các quốc gia thành viên mới thực sự bắt đầu. Sau các cuộc đàm phán kéo dài và phức tạp được khởi động từ 1993, vấn đề gia nhập WTO của Nga đã bị phía Mỹ phản đối vào tháng 8/2008 sau cuộc nội chiến kéo dài tám ngày tại Gruzia.

Tiếp đó, tháng 6/2009, thủ tướng 3 nước Nga, Kazakhstan và Belarus đã thỏa thuận sẽ thông báo với WTO về chủ trương 3 nước này gia nhập WTO trên cơ sở lãnh thổ hải quan thống nhất. Nhưng sau các cuộc đàm phán với các đại diện của WTO, Nga, Kazakhstan và Belarus đã nhất trí sẽ xin gia nhập WTO riêng rẽ và có thỏa thuận quan điểm với nhau. Nguyên nhân làm cho lãnh đạo Nga, Kazakhstan và Belarus từ chối chủ trương ban đầu là mức độ sẵn sàng gia nhập WTO của 3 nước này còn rất khác biệt.

Tiến trình gia nhập WTO của Nga lại được thúc đẩy trong thời gian gần đây. Việc thương thuyết song phương chỉ thực hiện ở những nước có quan hệ thương mại rộng rãi với Nga mới được quyền tham gia. Do còn một vài bất đồng liên quan tới về vấn đề hàng hóa và dịch vụ, nên các cuộc đàm phán không thể hoàn tất trong vài tháng còn lại của năm nay. Vị thế của Matxcơva trong việc định đoạt giá dầu và khí đốt trên thị trường thế giới cũng là cái cớ để các bên chưa thực sự hài lòng với sự gia nhập này.

Trước đó, Bộ trưởng phát triển kinh tế Nga Elvira Nabiullina cho hay, cuộc đàm phán Nga và EU tại Brussels liên quan trước hết đến thuế đánh vào gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu. Nay bà Elvira Nabioullina cho biết, những tháng qua, Nga đã đạt được những bước tiến đáng kể trong đàm phán với các quốc gia thành viên WTO.

Theo nhận định của Nga, Mátxcơva và các quốc gia thành viên WTO đã giải quyết được các vấn đề tồn tại từ nhiều năm trước. Tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề chưa đạt được sự thống nhất trong các cuộc đàm phán đa phương giữa Nga với các nước thành viên WTO, trong đó có vấn đề liên quan tới các quy định thuế quan đối với hàng hóa xuất khẩu và vấn đề mức trợ cấp nông nghiệp của Nga.

Theo trưởng đoàn đàm phán thương mại Nga Maxim Medvedkov, ông chỉ hy vọng sớm tìm được tiếng nói chung trong vấn đề thị trường hàng hóa và dịch vụ với phần lớn các nước ngay trong năm nay.

Mới đây, Mátxcơva đã nhận được sự đồng ý của Washington liên quan đến triển vọng Nga gia nhập WTO vào thời gian tới và Nga cho rằng sẽ vào đầu năm 2011.

Tiếp theo, Phó Thủ tướng thứ nhất Liên bang Nga Igor Shuvalov tuyên bố Nga và Liên minh châu Âu (EU) cũng đã giải quyết mọi bất đồng liên quan đến triển vọng Nga gia nhập WTO.

Ông Shuvalov đã đưa ra tuyên bố trên đây sau cuộc hội đàm tại Brussels với các quan chức EU. Ông Shuvalov giải thích những bất đồng nêu ở trên được giải quyết trên cơ sở tính đến quan điểm của Mỹ và Nga hiện không gặp bất kỳ trở ngại nào từ EU liên quan đến triển vọng gia nhập WTO.

Nhân sự kiện này, trong một bài viết đăng trên báo Nam Đức, ông Putin đưa ra ý tưởng thành lập khu vực mậu dịch chung Nga- Liên minh châu Âu (EU), một cộng đồng kinh tế hài hòa, kéo dài từ Lisbon tới Vladivostok nhằm tạo ra một thị trường châu lục thống nhất có khả năng thu về hàng nghìn tỷ euro. Ý tưởng này của ông Putin đã được một số chính khách Đức chào đón. Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Đức Guido Westerwelle hoan nghênh ý tưởng này của ông Putin và tuyên bố "đề xuất của Thủ tướng Nga cho thấy về mặt các mục tiêu chiến lược chúng ta gần gũi nhau. Chúng tôi muốn mở rộng quan hệ đối tác chiến lược với Nga ra nhiều lĩnh vực, kể cả các vấn đề kinh tế."

Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng, ý tưởng đó là đúng, song còn rất nhiều việc phải làm và trước tiên Nga cần phải trở thành thành viên WTO.

Nguồn: Báo công thương điện tử

• Khảo sát nhanh (2'): Yêu cầu thẩm định chuỗi cung ứng của một số thị trường EU đối với hàng xuất khẩu Việt Nam
• Mỹ sắp “kích hoạt” lại thuế quan: Ai sẽ kịp xoay chuyển?
• Hoa Kỳ khởi xướng điều tra CBPG và CTC đối với sản phẩm bê tông cốt thép nhập khẩu từ Việt Nam
• Thấy gì từ thỏa thuận khung về thương mại Mỹ-Trung?
• Giữa tâm bão thuế quan, WTO phát thông báo quan trọng về thương mại toàn cầu